Interview

Sam Brokken: ‘Kritiek van linkse intelligentsia is verdwenen’

Sam Brokken

Na een jaar alarmerende overheidscommunicatie aangaande het coronavirus, dagelijks door de media overgenomen, veranderde het leven aanzienlijk. We belandden met ons allen in een opgelegd scenario van coronamaatregelen waarvan veel mensen de wetenschappelijke inconsistentie niet opmerken of de boete, wapenstok of andere sancties te zeer vrezen om zich er openlijk tegen te verzetten.

Maar zoals vaker zijn er uitzonderingen op de regel. Mensen die met onderbouwde kritiek het overheidsdiscours aanvechten, en de samenleving voor verdere misstappen willen behoeden. Een van hen werd recentelijk, omdat hij de officiële versie openlijk bestreed, door de onderwijsinstelling waar hij werkte, ontslagen. Genoeg reden om de verlichtingsfilosoof Immanuel Kant, die net opriep om autonoom te durven denken en uit de onmondigheid op te staan, in zijn graf te doen tollen. Hieronder leest u een interview met de in België publiekelijk versmaadde lector gezondheidswetenschappen, Sam Brokken.

U bent onderzoeker en lector binnen de gezondheidswetenschappen. Welke studies gingen hieraan vooraf?

Ik studeerde in het Verenigd Koninkrijk Public Health met een minor in de epidemiologie. Binnen de volksgezondheid ligt mijn achtergrond vooral binnen twee interessedomeinen: gezondheidsongelijkheid en virale transmissies. Dit maakt me geen viroloog, ik zie mezelf eerder als een generalist die op een contextuele manier naar het bredere plaatje kijkt.

Het is belangrijk om te zien welke invloed een epidemie op de totale maatschappij heeft. Men moet een kosten-baten analyse opmaken, en de impact van de maatregelen op de fysieke gezondheid, het psychosociaal welzijn alsook op de economie en andere domeinen in kaart brengen. Bij eerdere crisissen waren het crisismanagers, preventieadviseurs of mensen met kennis van de volksgezondheid die een crisis beheerden. Zij gingen ten rade bij infectiologen, virologen, psychologen en andere specialisten. Hun input diende om een overzicht te krijgen, en een afweging te maken, van wat in een gegeven situatie haalbaar is. Hoe enerzijds het voorzichtigheidsprincipe hanteren en anderzijds de vrijheid van de mensen voldoende garanderen om binnen een moeilijke context een zinvol leven te blijven leiden. Nu gebeurde dit niet.

Vandaag zitten we bijgevolg vast in een totaal reductionistische visie, waarbij men alleen naar het virus kijkt, zonder de collaterale schade adequaat te meten. Bovendien verzeilden we door de reductionistische benadering in een enorm eng denkpatroon, waarbij het alleen nog draait rond de vraag hoe we het coronavirus gaan verslaan. Terwijl men dit virus niet kan verslaan. Het coronavirus zal blijven, en we moeten leren om daar op de best mogelijke manier mee om te gaan. Maar die weg bewandelen we vooralsnog niet.

Wat is de mortaliteitsgraad, of de Infection Fatality Rate (IFR), bij door corona geïnfecteerde personen ?

Professor Ioannidis van de Stanford universiteit schat de IFR wereldwijd op 0,15%. Maar de Belgische instanties schatten de IFR hier op 0,4%. Dit komt omdat we veel overlijdens, 23.000, hebben. Maar dit aantal is twijfelachtig. Meer dan de helft van de overlijdens vonden plaats in woonzorgcentra waarvan een groot aandeel vermoedelijke coviddoden zijn. Bovendien moet men rekening houden met een foutenmarge bij de PCR resultaten, waarvan men weet dat ze veel vals positieven leveren.

Professor Jean Luc Gala van de Université Catholique de Louvain deed in het gelijknamige ziekenhuis een klein onderzoek. Iedere patiënt die langs spoed in het ziekenhuis terecht kwam, met eender welke pathologie (hart-, nierfalen, leverproblemen, galcrisis …), onderging standaard een PCR-test. Testte iemand positief, verhuisde deze automatisch naar de covid afdeling. Kwam hij te overlijden, werd hij in de statistiek als coviddode geregistreerd. Terwijl het veel aannemelijker is dat de onderliggende pathologie, bijvoorbeeld hartfalen, hem fataal werd. Uit het onderzoek van professor Gala bleek dat twee derde van de patiënten die langs spoed binnenkwamen geen covidpatiënt waren. In het St-Jessa ziekenhuis van Hasselt deed dr. Janneke Cox postmortaal onderzoek bij covid-overledenen. Ze stelde vast dat 28% niet aan covid overleed.

Er zijn dus van bij aanvang onzuiverheden in de Belgische statistieken geslopen, waarvan men het blijkbaar niet zinnig acht om ze er uit te filteren. Hierdoor gebruik ik ze liever niet en verkies ik onderzoekgegevens die de wereldwijde situatie op basis van bloedonderzoek, in tegenstelling tot PCR-testen, inschat zoals dat van professor Ioannidis. 

Waarom is de PCR-test zo onbetrouwbaar?

De PCR test is geen klinische test die louter SARS-CoV-2 opspoort. Daarnaast detecteert hij eveneens oudere besmettingen. Indien men bijvoorbeeld maanden geleden de ziekte, al dan niet asymptomatisch doorliep, en vandaag een PCR test afneemt, gaat de test oude infectieresten terugvinden en mogelijks positief testen. Waardoor men officieel een covidpatiënt is.  Een PCR-test kan dus leiden tot een vals positieve uitslag. Men heeft de ziekte eerder doorgemaakt, doch is men nu noch ziek noch besmettelijk. Toch worden deze uitslagen bij de coronabesmettingen geteld, en gebruikt, om de ernst van de crisis te benadrukken. Hoewel besmettingen een zeer slechte parameter zijn, ze zeggen niets over de ernst van de crisis.

Toch herhaalt men ze dagelijks tot in het oneindige op radio en tv.

Dat is een strategie van het beleid geweest. Tot eind augustus 2020 werd er permanent over mortaliteitscijfers en ziekenhuisopnames gecommuniceerd. Nadien ging men massaal testen en veranderde het discours. Men wisselde het aantal doden in voor het aantal besmettingen. Door plots massaal te gaan testen kreeg men een enorm aantal, deels vals-, positieven uitslagen en dit heeft het angstgevoel bij de bevolking sterk aangewakkerd. Waardoor bij de meeste mensen vandaag de perceptie bestaat dat een besmetting oplopen, het ergste is dat je kan overkomen. Dit klopt niet!

Hoe gevaarlijk is een besmetting werkelijk?

Afhankelijk van de studies, zien we dat tussen 80% en 98% van mensen jonger dan 65 jaar weinig, lichte of matige symptomen ontwikkelen. Een zeer groot deel van besmette mensen ontwikkelen geen symptomen. Daarentegen gaat 10% à 15% van de geïnfecteerden zwaardere symptomen, te vergelijken met een zware griep (hoge koorts, algemeen onwelzijn, respiratoire klachten, ijlen, …) krijgen. En een kleine restgroep, meestal mensen boven de 70 jaar met comorbiditeiten, komt er aan te overlijden.

Zijn deze mensen met een risicoprofiel evenzeer vatbaarder voor de griep?

Absoluut. Trouwens men ziet nog meer analogieën met de griep. Men spreekt vandaag over Long Covid alsof dit uitzonderlijk is, maar sommigen houden aan het doorlopen van de griep of andere virale infecties eveneens hart-, longcomplicaties, of psychologische problemen over. Maar dit haalt de media niet. Het is wel zo, dat de complicaties bij covid uitgesprokener zijn, maar dit is vrij normaal gezien het een nieuw virus betreft, waar men nog niet aan blootgesteld werd, en er bijgevolg geen basisimmuniteit bij de bevolking bestaat. Voor de griep hebben we deze al decennialang, bij covid moeten we hier eveneens naar streven.

Vandaar dat ik al langer pleit om gerichte bescherming toe te passen, met een omgekeerde lockdown, waarbij men de kwetsbaren beschermt. Dit gebeurt niet, zoals veel van mijn criticasters beweren, door hen te isoleren, maar op tweeërlei wijze. Ten eerste promoot men bij de gezonde actieve populatie gezondheidsmaatregelen. Men leert hen omgaan met de zwakkeren van de samenleving. Gaat men bij zijn grootouders, of andere ouderen of kwetsbaren op bezoek, dan neemt men voorzorgsmaatregelen om hen te beschermen. Ten tweede moeten de zwakkeren in samenspraak met hun huisarts een individueel risicoprofiel opstellen, waarna ze te weten komen welke maatregelen zij zelf kunnen treffen.

Past men dit systeem toe, dan kan men al de huidige maatregelen opheffen en de gezonde populatie in contact laten komen met de laatste mutatie van het virus. Zodoende bouwen we een groepsimmuniteit op dat gebaseerd is op de laatste variant. Voor de huidige vaccins gebruikte men virusstammen die inmiddels al acht maanden oud zijn. Verschillende onderzoeken in onder andere de Lancet en Nature  stellen dat de efficiëntie van de vaccins tegen het reeds vaak gemuteerde virus daalt. Men spreekt nu van een efficiëntie van 0 tot 50%. Mochten we op een natuurlijke manier met het virus in contact komen, dan stemmen we onze immuniteit telkens af op de laatste in de natuur voorkomende variant. Zo laden we steeds de laatst beschikbare immuniteitsupdate op. Wat een veel betere bescherming biedt.

De overheid moet eerlijker communiceren, dat gebeurt niet. Nu zet men alles in op een vaccin dat ons zogenaamd naar de vrijheid zal loodsen. Toch liet de Franse minister van Volksgezondheid, Olivier Véran, en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) weten dat de vaccins minder efficiënt zijn tegen nieuwe stammen, dat gevaccineerden nog steeds anderen kunnen besmetten en dat de extra maatregelen in voege zullen moeten blijven. Het probleem zal dus niet verdwijnen als we alleen op de vaccins blijven inzetten, en niet op natuurlijk verworven immuniteit.

(Even tussendoor: schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe artikelen.)

Waarom is de natuurlijke immuniteitsverwerving niet de eerste keuze van de beleidsmakers?

Sinds haar oprichting in 1948 kon men volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op twee verschillende manieren immuniteit verwerven. Dit kon door natuurlijke verwerving of door vaccinatie. Enkele maanden geleden verdween de natuurlijke verwerving als mogelijkheid bij de WHO. Het is verbijsterend dat men op dit niveau zulke kunstgrepen uithaalt om het vaccin te promoten.

Tegelijkertijd is het een publiek geheim dat Bill Gates een belangrijke donor van de WHO is, en dat hij tegelijkertijd enorme financiële belangen heeft in verschillende farmaceutische bedrijven, en in de vaccinproductie. Lobbyt hij voor de vaccinoplossing?

Men kan niet ontkennen dat hij vóór de VS uit de WHO stapte, de tweede grootste donor van het WHO was. Voor de tweejaarlijkse begroting van 2018-2019 gaf hij 531 miljoen dollar oftewel 12% van het budget. Daarnaast is de Bill and Melinda Foundation financieel betrokken bij de Global Alliance for Vaccines and Immunisation (GAVI) een andere belangrijke sponsor van de WHO. Ik kan geen oorzakelijk verband aantonen maar men moet blind zijn om de correlatie niet te zien. En hoewel het vandaag onkuis lijkt, om de mogelijkheid van een actieve aansturing door Bill Gates voor de vaccinoplossing te suggereren, doen we er volgens mij goed aan, om ons terdege van de mogelijkheid bewust te zijn.

Hoewel de farmaceutische industrie afgelopen jaren vaak als een onethische club met enkel een passie voor winst werd beschouwd, lijkt het vandaag not done om te twijfelen aan de altruïstische intentie van Bill Gates of de farmaceutische branche in zijn geheel. Heeft u een verklaring?

Opnieuw heb ik hiervoor geen verklaring maar ik stel het samen met u vast. Met een paar bevriende filosofen merkten we in het verlengde hiervan op, dat het vroeger de zogenaamde linkse intelligentsia, academici, media en politieke partijen waren die het overheidsbeleid durfde te bevragen, of kritiek, zelfs alternatieven, te leveren. Maar vandaag is dit zo goed als verdwenen. De linksen lijken vast te zitten in het overheidsparadigma. Op het zelfde moment zien we dat eerder rechtse partijen en organisaties op het mislopen van het beleid wijzen. Onder meer dat we onze vrijheden moeten opgeven voor een virus dat voor de meerderheid niet zo gevaarlijk is. Een zeer opmerkelijke situatie.

Op het eind van onze filosofische oefening, concludeerden we dat we in het Westen de laatste veertig jaar naar een soort pampermaatschappij evolueerden. De meesten hebben het goed. Mensen zijn wezens geworden die leven volgens het huisje-boompje-beestje model. Samen wonen, huis bouwen, kindjes krijgen en gaan werken om een loon te krijgen waarmee men het huis, de auto en andere materialistische zaken afbetaalt. Anderzijds hebben we een kwaliteitsvolle gezondheidszorg en dito sociaal vangnet. Maar deze levensvorm wiegde de mensen tevens in een soort slaapstand. Wanneer er dan een crisis uitbreekt, zien we bij veel mensen een gebrek aan contextueel denken. Ik merk dat eveneens bij mijn criticasters op. Ze blijven steeds een bepaald element herhalen, zonder de bredere context van de situatie te willen inzien.

Naast Jan met de pet lijkt een groot deel van het wetenschappelijk en academisch establishment ingedommeld. Wat is er met de fundamentele kritische houding en het open debat op basis van wetenschappelijke bewijzen gebeurd? Op sociale media post u geregeld zelfgeschreven artikels met de nodige verwijzingen naar de literatuur om uw punt te maken. Verdedigen uw criticasters en collegae academici hun standpunt op eenzelfde onderbouwde manier, of gebruiken ze veeleer anekdotiek en overheidscommunicatie?   

In grote lijnen gebruiken ze overheidscommunicatie. Daarbij is de druk op de ziekenhuizen een klassiek verdedigingsargument, waarmee ze opperen dat je de maatschappij niet kan opengooien omdat de ziekenhuizen dan overspoeld worden door nieuwe covidpatiënten.

Maar dit is een drogreden. Men kijkt niet naar de feiten maar herkauwt de persmededelingen. Ze verwijzen naar artsen die voor de camera komen vertellen dat hun afdeling bijna vol ligt. In se liegen deze artsen niet, maar men kijkt niet naar de context, en die is dat de overheid zelf bepaalt hoeveel bedden er in welke fase voor covidpatiënten op de IC worden vrijgehouden. Het kan dus zijn dat wanneer de arts op TV verschijnt met zijn mededeling, dat de zeven covidpatiënten die op de afdeling liggen ál de beschikbare bedden innemen. Maar zijn er dan teveel covidpatiënten of te weinig beschikbare bedden?

In 2012 bleek uit een Europese studie dat tijdens een gemiddeld, niet pandemisch, jaar de druk op de Belgische IC al 81% betrof. Dan is er al niet bijster veel reserve over. Bovendien zijn er sindsdien nog heel wat bedden afgebouwd. Dat is het bredere plaatje. In 2018 konden de IC afdelingen de toeloop van grieppatiënten niet aan. Er lagen patiënten op de gang! De ondercapaciteit is al langer een probleem, en de overheid liet het op zijn beloop.

Daarnaast is er een perceptieprobleem bij de bevolking over wat een covidopname op de IC betekent. Mensen denken dat alle patiënten daar kunstmatig beademd worden. Dit is een grove misvatting. Ongeveer 15% krijgt kunstmatige beademing, de overige 85 % hebben zwaardere symptomen, onderliggende comorbiditeit en worden permanent gemonitord (= hun parameters worden geregistreerd), maar verder zijn deze mensen vrij stabiel.

Verschillende gesprekken met huisartsen en artsen van de intensieve zorgen schetsen nog een aanvullend beeld. Huisartsen vertelden me dat wanneer ze tegen hun patiënt zeiden om zich geen zorgen te maken en thuis enkele dagen uit te zieken, de patiënt op eigen initiatief naar het ziekenhuis trok. Dit zijn anekdotische verhalen, er bestaan geen cijfers van, maar ik hoor ze zo vaak dat het wel enigszins moet kloppen. Eens in het ziekenhuis durven intensivisten deze mensen niet altijd te weigeren, omdat ze vrezen dat het de media zal halen. Daarnaast gebeurt het dat huisartsen eveneens bevangen zijn door het angst narratief en de verantwoordelijkheid niet durven te nemen om een patiënt niet door te sturen.

Het verhaal achter de ziekenhuizen kunnen de druk niet aan is dus veel complexer dan wat men er in de media over leest.

Goed opgeleide artsen kunnen toch een vrij accurate inschatting van hun patiënt zijn problematiek maken, en op basis daarvan al dan niet door verwijzen?

Zeker maar de coronasoep is dermate heet dat men als arts niet degene wil zijn, die net een foute inschatting maakt. U kan er van op aan dat u dan de voorpagina haalt. Bovendien staan artsen onder druk van de Orde van Artsen. Het angstmodel omklemt heel de medische sector waardoor dit zonder meer op verschillende wijzen invloed heeft op de IC opnames.

Hoe zet de Orde van Artsen, artsen onder druk?

Er bestaat een protocol met duidelijke richtlijnen over hoe de arts moet omgaan met corona, covidpatiënten, voorschrijfgedrag, wat ze horen te doen en niet mogen doen. Voor mij is dit een vrijheidsbeperkende tussenkomst. Toch begrijp ik dat artsen het protocol volgen, dan kan niemand hen iets verwijten wanneer er iets fout loopt.

Uit contacten met Nederlandse artsen vernam ik dat men boetes en schorsingen oplegt aan artsen die ivermectine of hydroxychloroquine voorschrijven. Dit zijn medicijnen waar aanwijzingen voor bestaan dat ze bij bepaalde personen nuttig kunnen zijn. De vrijheid van de arts om een middel voor te schrijven aan een patiënt dat zich bij hem aanbiedt wordt hierdoor ernstig beperkt.

In alles wat u tot nog toe vertelt, lijkt op verschillende niveaus een centraal gestuurd beleid te opereren. De WHO stuurt haar richtlijnen door naar de bijna 200 lidstaten. De overheden leggen maatregelen op aan hun bevolking. De Orde stuurt de artsen aan. Nergens lijkt nog ruimte om als individu, burger, arts, ouder, … enige inspraak in het beleid, en de maatregelen die ons als individu raken, te hebben.

Klopt. Ons zelfbeschikkingsrecht staat enorm onder druk. Niet alleen voor het individu, ook binnen de geneeskunde staat de arts zijn vrijheid om geneeskunde uit te oefenen onder druk.

De Duitse sociaal psycholoog Erich Fromm, stelt in zijn boek De angst voor vrijheid dat sommige mensen naast een drang naar vrijheid, eveneens een instinctief verlangen tot onderwerping hebben. Wellicht maken zij zich niet teveel zorgen over de afkalving van het zelfbeschikkingsrecht.

Een groot deel van de bevolking gelooft blindelings wat de overheid zegt. Herinner u het huisje-tuintje-boompje-model en het verlies van het contextueel denken. Veel mensen leven een leven, dat de maatschappij hen oplegt. Ze functioneren op een vrij routineuze wijze binnen deze opgedragen begrenzing. Daarbuiten heb je mensen, dat was een andere conclusie van de eerder genoemde filosofische avond, die meer non-conformistisch in het leven staan, (ex)wereldreizigers of mensen die bepaalde tegenslagen of ervaringen hebben gehad. Zij kijken op een heel andere wijze naar het leven. Ze hebben duidelijk veel meer aanleg om contextueel te denken, en vaak zijn dit de mensen die het huidige coronabeleid in twijfel trekken.

Ook mensen met een doctoraat of met een professorentitel lijken het overheidsnarratief zonder meer te slikken. Terwijl na de Verlichting geen enkele serieuze wetenschapper zonder autonoom na te denken en spreekplicht de wereld kan beschouwen. Is het kritische gen met uitsterven bedreigd?

Van de gehele bevolking behoort ongeveer 95% tot de mainstream, 5% valt hier buiten. De grootste groep van  artsen, proffen, onderzoekers, zorgverleners en anderen, bevindt zich dus evenzeer binnen de hoofdstroom. Angst ontziet niemand, ook hen niet, en dan is het makkelijker het overheidsnarratief te volgen, of het niet in vraag te stellen, wanneer je niet onmiddellijk zelf een antwoord klaar hebt. Dat merkte ik eveneens bij mijn collega’s. Met sommige kon ik openlijk over mijn standpunten praten, met anderen niet. Wellicht ligt dit mede aan de basis van mijn ontslag.

Is het de angst voor corona of de angst voor de gevolgen om de hoofdstroom te verlaten dat artsen en wetenschappers weerhoudt om zich uit te spreken?

Beide angsten bestaan. Sommigen denken echt dat het virus ons zal uitroeien, terwijl alle wetenschappelijke evidentie dit tegenspreekt. Daarnaast is er een hele groep die niet publiekelijk durft te spreken, omdat ze dan hun hoofd op de kapblok plaatsen. Angst is dus een bepalende basisfactor tot de instandhouding van de reductionistische visie, waar we zo snel mogelijk van af moeten geraken, om onze basis grondrechten en zelfbeschikkingsrecht te herwinnen. Binnen de academische wereld moet de angst verdwijnen, om de vrijheid te creëren om opnieuw een open debat aan te vatten. Want vooralsnog, wordt dit door de heersende angst gefnuikt.

Hoe frustrerend is het om ontslagen te worden, terwijl u de kritische academische geest hoog in het vaandel hield?

 Natuurlijk is dit niet makkelijk. Temeer ik vanaf dag één van mijn nieuwe aanstelling, als onderzoekshoofd aan het begin van het academiejaar, duidelijk maakte welke standpunten ik verdedigde. Op dat moment had ik al een open brief gepubliceerd die 1.500 hoogleraren, artsen, onderzoekers, zorgverleners ondertekenden. Mijn werkgever was hiervan op de hoogte. Telkens ik uitgenodigd werd om op TV te spreken, vroeg ik de toestemming om dit te doen, en deed ik dit expliciet in eigen naam, dus zonder vermelding van de instelling waar ik werkte. Het is achteraf dan zeer wrang om toch nog tegen de lamp te lopen.

Heeft u al een idee wat u nu gaat doen?

Niet echt, mijn ontslag is nog vrij nieuw en het is nog niet helemaal tot me doorgedrongen. Vandaag geef ik twee tot drie keer per week een lezing over mijn visie op corona en de coronamaatregelen. Bedrijfsleiders of groepen burgers die een dertig- of veertigtal mensen bijeenbrengen nodigen me uit. Gedurende twee tot tweeënhalf uur breng ik mijn visie aan bod. Afsluiten doe ik met een alternatief plan om ons uit dit coronamoeras te halen.

Verder vrees ik dat het niet makkelijk meer voor me zal zijn om bij een hogere instelling werk te vinden. Hopelijk weet men bij een studiedienst, of denktank waar men beleidsaanbevelingen rond gezondheidszorg formuleert, mijn competenties te waarderen, en geraak ik zo aan een baan. Voorlopig is mijn werktoekomst zeer onduidelijk.

Hoe zijn de reacties van de toehoorders na een lezing?

Vaak hoor ik opmerkingen in de trant van zo hebben we het nooit bekeken. Op zich is dit positief. Het toont eveneens aan dat de sturing vanuit de media enorm eenzijdig is. Wanneer ik de bredere context schets, dan wordt het vaak heel stil. Het is niet mijn bedoeling om mensen te overtuigen van mijn gelijk. Ik geef gewoon feiten mee, die ze desgewenst in de wetenschappelijke literatuur kunnen opzoeken, en dan is het aan de mensen om zelf een afweging te maken.

Laten we even naar de coronamaatregelen terugkeren. Hoe zinvol is het dragen van een mondmasker?

Er bestaat maar één studie die de impact van het dragen van een masker met een controlegroep heeft onderzocht. In dit Deens onderzoek verdeelde men 6.000 mensen in twee gelijke groepen. Eén groep droeg op adequate wijze mondmaskers en de andere groep droeg het niet. Enkele maanden later bleek uit  de evaluatie, dat het aantal besmettingen en overlijdens binnen beiden groepen perfect vergelijkbaar waren. Buiten heeft men volgens een Ierse studie trouwens slecht één kans op duizend om besmet te worden. De wetenschap spreekt het huidige overheidsbeleid al zes tot acht maanden tegen!

Ondermijnen de huidige maatregelen en de geïnduceerde angst bij de bevolking, de natuurlijke immuniteit? Loopt de gezonde bevolking vandaag makkelijker corona, en andere infecties op, dan aan het begin van de crisis?

Absoluut, dat staat letterlijk in mijn open brief van augustus 2020. Een jaar lang over-hygiënische maatregelen opdringen, het ontsmetten van de tafels, winkelkarren of overal en steeds mondmaskers dragen, is niet goed voor de opbouw van ons immuunsysteem. We hebben pathogenen nodig om ons te wapenen tegen alle mogelijke infecties.

Bovendien zorgen angst en stress eveneens voor een verzwakking van ons immuunsysteem. Door de angst inducerende overheidscommunicatie en de maatregelen die voor veel mensen extra stress meebrengen, mag het duidelijk zijn dat we eveneens langs deze weg onze immuniteit ondergraven.

Wanneer men dan weet dat uit studies blijkt dat angst, depressies en het Post Traumatisch Stress Syndroom met 50% toenamen en bij jongeren de zelfmoorden met 38% stegen, dan is het onbegrijpelijk dat men hier niet meer aandacht bij de overheid voor heeft.

De maatregelen brengen ons in een vicieuze cirkel omdat ze ons natuurlijke verdedigingslijn verzwakken en ons vatbaarder maken voor het ontwikkelen van de ziekte. Vandaar dat vandaag een jongere populatie, met minder of zonder onderliggende comorbiditeit in het ziekenhuis dreigt terecht te komen.

Ons immuniteitssysteem verzwakt, hoe staat het met de potentie van het virus?

Verschillende onderzoeken geven aan dat het virus endemisch wordt. Op zich is dit positief nieuws. Door de vele mutaties vermindert de ziekmakende kracht. Internationaal zien we dat de besmettingen nog wel toenemen, maar de mortaliteitsgraad daalt.

In hoeverre is een lockdown een goede maatregel?

Alle evidenties spreken de lockdown maatregel tegen. Sommige plaatsen waar men ze invoert, hebben een hogere mortaliteit en grotere collaterale schade. In de VS zijn er staten die voor een lockdown kozen en andere niet. Het is niet makkelijk om ze zomaar met elkaar te vergelijken, omdat er tussen de staten bepaalde variabelen – klimatologische omstandigheden, leeftijd van de bevolking, aantal inwoners, urbanisatie, rijk versus arm – wezenlijk verschillen. Toch kan men Californië, waar de plaatselijke overheid een stringente lockdown voorschreef,  min of meer vergelijken met Florida, waar men geen lockdown invoerde. De uitslag is duidelijk, Florida scoort beter dan Californië wat betreft het aantal dagelijkse doden.

Men heeft u in de media weggezet als een anti-vaxxer? Bent u tegen vaccins?

Nee, absoluut niet. Mijn kinderen en ikzelf zijn tegen heel veel ziektes gevaccineerd. Maar bij de covidvaccins tasten we, wat de gevolgen op de middellange en lange termijn betreft, nog in het duister. Simpelweg omdat de gegevens hiervoor nog niet verzameld werden. Dit zal pas in 2023 het geval zijn.

Nu propageert men dat het vaccin veilig is, maar dit is niet correct, we hebben de data nog niet om dit te stellen. Men zegt dat de vaccins zijn goedgekeurd. Maar dit klopt evenmin, ze zijn voorwaardelijk goedgekeurd.

Zelfs indien de vaccins veilig zouden blijken, blijft de vraag of we de vaccins dan aan heel de bevolking moeten toedienen, wanneer we weten dat 98% van de gezonde bevolking nauwelijks of matige symptomen zal ontwikkelen. Welk nut dient de vaccinatie dan? Terwijl natuurlijke immuniteitsverwerving een langere en betere immuniteit brengt.

De huidige vaccins zijn nog in testfase. Toch neigt men deze testvaccins te verplichten. Kan dit wettelijk gezien?

Wat is nog wettelijk vandaag? De overheid kan de wetgeving ter zake vlug veranderen. Onlangs deed het Europees hof een uitspraak, niet specifiek over de covidvaccins maar over andere vaccinaties, waar het Hof stelde dat de overheid een vaccinverplichting kan invoeren. Daarmee zet ze de deur open om de covidvaccins op Europees niveau te verplichten.

Opnieuw blijft de vraag waarom zou je dit doen, indien 98% van de gezonde bevolking geen risico loopt op ernstige problemen. Wat zit hierachter? Biomedisch zijn er alvast geen redenen!

Moet een arts vanuit de artsenethiek, wanneer er geen biomedische redenen tot vaccinatie zijn, zich verzetten tegen een dergelijke, verplichte, vaccinatie?

Het kan een schending van het adagium primum non nocere oftewel ‘ik zal mijn patiënt geen schade toebrengen’, zijn. Een arts moet afwegen in hoeverre een patiënt baat heeft, of risico loopt, bij het toedienen van het vaccin. Indien de arts dan de biomedische literatuur doorneemt, zal hij concluderen dat het grootste deel van zijn patiënten geen grote risico’s lopen wanneer ze de ziekte doormaken, en zal hij wellicht afzien van een vaccinatie met een testvaccin.

Maar de artsen krijgen vandaag de kans niet meer om een afweging te maken. Ze worden vanuit de Orde der Geneesheren opgedragen om het vaccin te promoten en massaal te vaccineren. Indien ze weigeren, volgen er sancties. Zelfs artsen die de patiënt vragen om een document te tekenen, waarmee ze verklaren dat ze de voor- en nadelen van een vaccinatie kregen uitgelegd, eer ze met de vaccinatie toestemde, worden geviseerd. Nochtans zou het zo moeten gebeuren. De arts informeert zijn patiënt naar best vermogen, en het is de laatste die beslist of hij voor een bepaalde behandeling, hier de vaccinatie, kiest. Maar nogmaals: ons zelfbeschikkingsrecht staat enorm onder druk, en een arts moet vandaag zijn beroepseed omzeilen om zijn beroep te kunnen  uitoefenen. In wat voor maatschappij zijn we terecht gekomen, wanneer we dit normaal achten?

Wellicht een zeer angstige samenleving die alle heil in vaccineren stelt. Als men deze denkpiste volgt, dan zal men wellicht moeten blijven vaccineren, omdat de huidige vaccins hun efficiëntie tegen nieuwe virusvarianten verliezen. Of ziet u een andere piste om hier uit te geraken? 

De zomer brengt een window of opportunity waarvan we moeten profiteren om tegen het huidige beleid te protesteren. Doen we dat niet, dan zullen we, omwille van de reden die u net aanhaalt, continue met lockdown maatregelen, afgewisseld met vaccinatiecampagnes, moeten leren leven.

De verschillende bewegingen en andere mensen die niet akkoord gaan met de huidige maatregelen moeten als een geheel naar buiten treden op één en dezelfde dag. Toch heb ik mijn twijfels of dit wel zal gebeuren. De zomer betekent voor veel mensen vakantie en dan is het moeilijker om iets betekenisvol te organiseren. Maar doen we dit niet dan zitten we tegen het einde van het jaar met een greenpass opgescheept, en dan is het einde zoek.

Is het een idee om langs de rechtbank de maatregelen aan te vechten?

Wellicht is dit niet zo makkelijk. Rechters maken voor 95% evengoed deel uit van de mainstream denkers die angst hebben, en dus niet langer in staat zijn om contextueel te denken. Momenteel heerst de chaos dusdanig dat ik mijn hand niet in het vuur durf te steken voor een rationele rechterlijke uitspraak. Het zal grotendeels van geluk afhangen.

We moeten vanuit verschillende fronten, de academische wereld, de advocatuur en de bevolking, druk blijven zetten op de overheid om het huidige beleid te veranderen, met als ultieme leidende vraag, waar willen met onze samenleving naartoe? Zijn we bereid om onze vrijheid op te geven voor een virus dat qua mortaliteit in de grootteorde ligt van influenza?

Laten we de wetenschap volgen om deze crisis aan te pakken. Met een goed gerichte bescherming van de kwetsbaren, zijn we hier binnen de kortste keren uit. Anders glijden we af naar een scenario dat niets meer te maken heeft met de biomedische evidentie.

Reageren? Mail naar info@overnu.nl of ga het gesprek aan op sociale media. Schrijf je ook in voor onze nieuwsbrief

Over de auteur

Patrick Dewals - gastauteur

Patrick Dewals is politiek filosoof en auteur.