Peter Gøtzsche beschreef recent de geschiedenis van Tuva Andersson. Zij overleed aan de schadelijke effecten van psychofarmaca door zelfmoord te plegen. Zij leed aan angst. Haar moeder wilde graag dat het verhaal van haar dochter bekend zou worden bij anderen, zodat zij er mogelijk lering uit konden trekken. Gøtzsches relaas is in het Engels.
Ik citeer een aantal belangrijke passages uit zijn relaas.
Tuva leed aan angst. Dit had moeten worden opgevangen door psychosociale interventies. In plaats daarvan werd ze blootgesteld aan professionele incompetentie, grove medische nalatigheid, wanpraktijken, stigmatisering door een verscheidenheid aan vage, steeds veranderende en niet-specifieke diagnoses en polyfarmacie, waaronder gedwongen behandeling met een depot neurolepticum – waardoor het voor Tuva onmogelijk werd om om deze medicatie af te bouwen en te staken.
Tijdens het laatste jaar van Tuvas leven ontnamen haar psychiaters haar de hoop om ooit de psychiatrie te verlaten en beter te worden. Dit is het ergste wat een psychiater een patiënt kan aandoen, omdat het het zelfmoordrisico dramatisch verhoogt.
Tuva liep uiteindelijk een zeer hoog risico op zelfmoord. Ze had niets om voor te leven. De enige zorg van de psychiaters was om recepten te blijven uitschrijven voor medicijnen die haar schade toebrachten. Wanneer Tuva moeite had om zich te concentreren of andere problemen had, schreven de psychiaters dit consequent toe aan haar psychiatrische ‘ziekte’, niet aan hun medicijnen, in tegenstelling tot sommige alerte verpleegkundigen.
Tuva zou waarschijnlijk niet zijn gestorven als de psychiaters haar observaties, wensen en cruciale vragen niet hadden genegeerd. Ze wilde graag van haar medicatie af, maar kreeg niet de psychotherapie waar ze herhaaldelijk om vroeg en die waarschijnlijk haar leven zou hebben gered.
Ontkenning
Tragische en onnodige overlijdens zijn aan de orde van de dag bij gebruikers van psychofarmaca. Behandelende psychiaters zijn veelal incompetent, zoals Gøtzsche beschrijft, en niet in staat te luisteren naar hun patiënten, laat staan ermee te praten.
Psychiaters wereldwijd en vooral ook in Nederland blijven steken in een alledaagse psychopathologische reactie, namelijk ontkennen. Zij gaan de inhoudelijke discussie over de wetenschappelijke grondslagen van hun vakgebied uit de weg. Waarom? Omdat het hun aan kennis ontbreekt om die te kunnen voeren.
Publieke media, zoals het NOS Journaal, en kranten zoals de Volkskrant, zijn niet in staat om een evenwichtig verhaal te schrijven waarin op adequate wijze hoor en wederhoor wordt toegepast. Hierdoor worden burgers en patiënten continu op het verkeerde been gezet.
Recent heb ik daar aandacht aan besteed. De bij de Universiteit van Amsterdam aangestelde psychiater Vinckers die gebukt gaat onder een zeldzaam groot minderwaardigheidscomplex, bedient zich graag van de door Freud beschreven psychopathologische mechanismen om het hoofd te bieden aan alledaagse onzekerheden. ‘Overdekken door het tegendeel’ is zijn favoriete mechanisme. Zo beweert hij: ‘Antidepressiva zijn levensreddend’.
Ik verwacht dat er binnenkort meerdere rechtszaken tegen dit soort psychiaters gevoerd zullen worden. Discussies uit de weg gaan, terwijl steeds meer mensen overlijden aan de gevolgen van onjuist en onoordeelkundig gebruik van psychofarmaca, is ontoelaatbaar. Psychiaters zijn een jammerlijke en beklagenswaardige beroepsgroep, aan wiens greep zich gelukkig wel steeds meer mensen mensen weten te ontworstelen.
Rechters
Het verhaal van Tuva is buitengewoon triest. Het zou eigenlijk tot een rechtszaak moeten leiden. Maar dan doet zich het probleem voor dat rechters inhoudelijk geen verstand van zaken hebben en zich, zoals ook elders in de rechtspraak gebruikelijk is, verlaten op de heersende moraal van… jawel, de psychiatrie. Evenals dat in de strafrechtsspraak gebruikelijk is, volgen rechters gewoontegetrouw de meningen van bijvoorbeeld de experts van het Nationaal Forensisch Instituut (NFI). In deze militair geleide organisatie is geen ruimte voor inhoudelijke discussie. Rechters pretenderen wel kritische vragen te stellen, maar het is een lachertje hoe ze zich om de tuin laten leiden.
Ik vermoed dat het gewoon toeval is dat de meeste rechters leden van D66 zijn. Maar dat weerhoudt hen niet van de plicht na te denken. Dat hun leiders in de nationale politiek dat niet kunnen, ontslaat rechters niet van deze plicht. Het is al erg genoeg gesteld met de rechtspraak.
Verplichte kost
Het relaas van Gøtzsche verscheen op de Amerikaanse website Mad in America (madinamerica.com). Dit is een door burgers en patiënten opgezette website, waarop kritische artikelen worden geplaatst over psychofarmaca.
Kennismaking met deze website zou voor studenten geneeskunde en artsen in opleiding tot psychiaters verplichte stof moeten zijn. Op basis van artikelen op die website zouden discussies kunnen worden gevoerd met docenten psychiatrie.
