Overheid

Een monocultuur van denken | De voortreffelijke griepprik

Geschreven door Dick Bijl

De Gezondheidsraad (GR) kwam 28 maart met het advies dat bepaalde groepen werknemers van hun werkgever een vaccinatie tegen griep aangeboden zouden moeten krijgen. Het gaat om werknemers die door hun werk een hoger risico lopen om zelf besmet te raken of om anderen te besmetten.

 

Het advies is gericht aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van Volksgezondheid. We lezen onder meer het volgende op de website van de GR:

Voor de meeste mensen is het hebben van griep niet ernstig, maar bij mensen uit risicogroepen kan griep wel ernstig verlopen. Zij krijgen via het Nationaal Programma Grieppreventie (NPG) vaccinatie tegen griep aangeboden. Er zijn volgens de Gezondheidsraad ook groepen werknemers die van hun werkgever griepvaccinatie aangeboden zouden moeten krijgen.

Gezondheidszorgpersoneel dat direct contact heeft met patiënten loopt een groter risico om griep te krijgen. Ook blijkt dat besmet gezondheidszorgpersoneel het griepvirus kan overdragen aan patiënten. Vaccinatie van deze groep is aanbevolen om de werknemers zelf te beschermen, maar vooral ter bescherming van (kwetsbare) patiënten.

Ook werknemers die in een kleine ruimte vaak nauw contact hebben met anderen, zoals in het onderwijs, het openbaar vervoer en de kinderopvang, komen volgens de Gezondheidsraad in aanmerking voor griepvaccinatie. Dat is dan vooral ter bescherming van henzelf, maar bij bijvoorbeeld chauffeurs die kwetsbare personen vervoeren of kappers in verpleeghuizen ook ter bescherming van de mensen voor wie ze zorgen.

Er zijn ook mensen die door de aard van hun werkzaamheden blootgesteld kunnen worden aan het griepvirus zelf, bijvoorbeeld laboratoriummedewerkers die betrokken zijn bij de vaccinproductie en medewerkers van diagnostische laboratoria. De Gezondheidsraad adviseert ook deze groep griepvaccinatie aan te bieden, ter bescherming van henzelf.”

Tot zover het citaat van de GR. Toen ik dit las, dacht ik aanvankelijk dat er sprake was van voortschrijdend inzicht bij de GR. Terecht wordt namelijk gesteld dat ‘Voor de meeste mensen is het hebben van griep niet ernstig’.

Dat is juist. Vervolgens worden er echter zoveel uitzonderingssituaties genoemd dat heel veel mensen in aanmerking lijken te komen voor de griepprik.

En dat is een situatie die de vaccinfabrikanten graag willen realiseren. Topambtenaren zouden ook niets liever willen, evenals talloze belangenverstrengelde artsen en specialisten.

Bij herhaling is door Tom Jefferson en zijn collega’s vastgesteld dat er geen hard wetenschappelijk bewijs is voor werkzaamheid van de griepprik. Dat de griepprik toch gegeven blijft worden, getuigt van het volledig falen van de vaccinindustrie, de overheid en onderzoekers.

Ik breng even een aantal spelers in herinnering. Ted van Essen, penningmeester van de European Scientific Working Group on Influenza (ESWI), roept al jaren dat vaccins en antivirale middelen de oplossing zijn voor de preventie en behandeling van virale luchtweginfecties. Deze ESWI is geen onafhankelijk instituut maar een door de farmaceutische industrie gesponsorde club. Ab O. was overigens jarenlang voorzitter van deze club.

Een andere speler is de Andre Knottnerus. Terwijl weinigen bij hem een intellectuele basis kunnen ontwaren, kon hij toch hoogleraar in Maastricht worden. En ook, je raadt het al, voorzitter van de GR. Knottnerus heeft het in die laatste functie gedaan gekregen dat de leeftijdsgrens voor de griepprik voor gezonde ouderen werd verlaagd van 65 naar 60 jaar. Dat deed hij op grond van zijn eigen onderzoek in Nederlandse huisartsenpraktijken in 1992.

Hier, hier en hier heb ik de methodologische tekortkomingen van het onderzoek van Knottnerus besproken.

Volgens Jeanne Lenzer, redacteur van het British Medical Journal, was de Nederlandse publicatie ‘seriously flawed and constituted a sales job. Het onderzoek dat de belangrijkste onderbouwing vormt voor het griepvaccinatiebeleid in Nederland wordt hierin dus gekwalificeerd als zeer gebrekkig en als commerciële verkoopklus.

De GR is een van de vele overheidsinstituten die het belang van de burger volledig uit het oog is verloren.  Tijdens de Mexicaanse griep danste het al naar de pijpen van de industrie door vaccinaties en antivirale middelen aan te bevelen. Tijdens de coronacrisis gaf het adviezen die niet op de onafhankelijke wetenschap waren gebaseerd, wel op de gesponsorde wetenschap van de industrie. Denk even terug aan de ongefundeerde adviezen over het vaccineren van kinderen, adolescenten en zwangeren. Slecht onderzoek gedijt goed in de GR.

Slecht onderzoek leidt tot ongefundeerd vertrouwen van artsen en patiënten in de werkzaamheid van interventies. Ze zijn er mede de oorzaak van medicijnen een van de belangrijkste doodsoorzaken zijn.

De GR is volstrekt ongeloofwaardig geworden! Gezondheidsadviezen geven op basis van slecht onderzoek, de overheid wil dat dit het nieuwe normaal gaat worden. Gelukkig beseffen steeds meer mensen dat dit niet de weg vooruit is. Het is evident dat de GR een bijwagen is geworden van de farmaceutische industrie.

 

Over de auteur

Dick Bijl

Dick Bijl is oud-huisarts en epidemioloog. Hij is president van de International Society of Drug Bulletins en was jarenlang hoofdredacteur van het Geneesmiddelenbulletin, een tijdschrift dat onafhankelijk nieuwe farmaceutische producten evalueert voor artsen en apothekers. Bijl schreef meerdere boeken, zoals Het Pillenprobleem en Griep – prikken, slikken of heel voorzichtig niets doen?. Hij promoveerde in 2006 aan de Vrije Universiteit.