Wetenschap

IJzer (Fe) en chroom (Cr) in coronavaccins? Experts reageren

IJzer in vaccin
Geschreven door Jannes van Roermund

Duitse hoogleraren hebben beelden van laboratoriumonderzoek gedeeld waarop ijzer en chroom te zien is bij metingen van coronavaccins. Wat klopt daarvan? Een inhoudelijke analyse.

Het gaat om onderzoek van twee gepensioneerde pathologen in Duitsland, onder wie Arne Burkhardt, een emeritus hoogleraar die aan universiteiten in Hamburg, Bern en Tübingen heeft gewerkt en hoofdarts was van een pathologisch instituut in Reutlingen, zo meldt de website van een onafhankelijke pathologenconferentie.

De wetenschappers hebben onderzoek gedaan naar de doodsoorzaak van mensen die kort na vaccinatie stierven. Een vooraanstaande Duitse patholoog had daarover al bij Die Welt een alarmistische conclusie aangedragen, en de emeriti komen tot soortgelijke uitkomsten. De vraag is of dat klopt, maar vaststaat dat onderzoek naar overlijdensgevallen na vaccinatie zowel in Nederland als in Duitsland tekortschiet.

Interessant is dat de Duitse onderzoekers óók claimen dat er bepaalde metalen in de vaccins zijn aangetroffen.

De pathologen hebben hun resultaten niet gedeeld in een wetenschappelijk tijdschrift, maar delen wel microscopische beelden van het onderzoek. Ze beleggen ook een persconferentie over de ‘onverklaarbare bestanddelen’.

Japan

Zo’n claim klinkt ridicuul, maar de Japanse regering had al eens “roestvrij staal” gevonden in vaccins, zo berichtte The Guardian, dat “reageerde met magneten”, zo liet een woordvoerder van het Japanse ministerie aan Aziatische media weten. Een productiefout, werd later gemeld. Dat er ongewenste stoffen in vaccins zitten, is dus niet ondenkbaar.

We zoeken het uit.

Allereerst: er valt veel af te dingen op de Duitse onderzoekers. Ze spreken over een eigen Pathologisch Instituut dat nog helemaal geen fysieke ruimte heeft, andere pathologen hebben kritiek en de vereniging van pathologen distantieert zich “scherp” van hun conclusies.

SEM

Dan inhoudelijk. De techniek die de wetenschappers hebben gebruikt, is wel degelijk geschikt om de aanwezigheid van metalen te meten, zegt Marijn van Huis, hoofd van het elektronenmicroscopiecentrum EM Square van de Universiteit Utrecht (UU).

Even tussendoor: schrijf je in op onze nieuwsbrief!

“In de elektronenmicroscoop, ofwel EM, kijken we met elektronen in plaats van gewoon met lichtdeeltjes”, aldus Van Huis. “Omdat elektronen veel kleiner zijn dan lichtdeeltjes, kun je ook veel kleinere objecten zien, bijvoorbeeld atomen. In een scanning elektronenmicroscoop, ofwel SEM, focusseren we de elektronenbundel tot een punt.”

CDC

Archiefbeeld ter illustratie.

Die puntvormige elektronenbundel gaat over het sample en schuift steeds een pixeltje op, het ene pixel na het andere. Duizenden pixels komen aan de beurt. Bij iedere pixel meten de onderzoekers hoeveel elektronen uit het sample ontsnappen. Dat levert uiteindelijk een zwart-wit plaatje van het sample op. “Daarnaast meten we in iedere pixel ook welke röntgenstralen eruit komen. Daarvan wordt de energie gemeten. Ieder chemisch element heeft een eigen energie van röntgenstralen. Zo weten we precies welke chemische elementen erin zitten.”

“Als er dus ijzer (Fe) or chroom (Cr) aanwezig zou zijn, zien we bij de bijbehorende energie een piekje”, aldus Van Huis.

Precies dat is te zien op de beeltenissen van de Duitsers. Er zijn piekjes voor ijzer (Fe) en voor chroom (Cr).

ijzer chroom coronavaccins

Het signaal wat terugkomt, duidt onder meer op ijzer en chroom, zo laten de Duitse wetenschappers zien.

Vier problemen

Maar wat zegt dat? Op zichzelf nog weinig, zegt Joost Willemse, projectmanager van de Microscopy Unit van de Universiteit Leiden en zelf ook SEM-expert. “Er is een hele stapel problemen met dit onderzoek”, reageert Willemse. Hij somt op:

  • “De vaccins zijn vloeibaar en wat er bestudeerd wordt met SEM gebeurt onder hoog vacuüm en mag dus geen vloeistof bevatten, anders gaat het apparaat stuk. Er moet dus een voorbereidingsstap gedaan worden. Het is hier echter totaal onduidelijk wat er nu op de blokjes zit die worden bekeken. Het is duidelijk dat de preparaten gedroogd zijn – maar op wat voor manier?”
  • Daarnaast wordt er met 15000 Volt elektronen op het sample geschoten, zegt Willemse. Dat lukt niet zomaar. “Die elektronen moeten weg kunnen”, zegt hij, “en daarvoor moet je een metalen laagje aanbrengen op het preparaat. Normaal gesproken goud, of paladium.” Daarvan is niets te zien. Willemse: “Dus óf er zit geen coating op waardoor de samplevoorbereiding twijfelachtig is, óf er zit wel coating op maar die is weggewerkt in de grafieken – net zo twijfelachtig.”
  • De preparaten worden vastgezet op metalen blokjes. “Deze worden meestal op maat gezaagd waardoor er gemakkelijk wat ijzer kan achterblijven. Het metaal dat gedetecteerd is kan dus ook makkelijk van de preparaathouders afkomen.”
  • Het ijzer dat gemeten wordt, is wel degelijk ijzer. “Maar is het ijzer zoals wij het als metaal kennen, of is het ijzer zoals het in het lichaam voorkomt om bijvoorbeeld zuurstof te binden? Ook chroom heeft zijn eigen functie in het lichaam.”

Conclusie? “Ja, er is ijzer en chroom gedetecteerd op de preparaten”, zegt Willemse, “maar de bron van ijzer en chroom en de vorm ervan zijn onduidelijk. De voorbereiding van de preparaten zijn onduidelijk. Dus er valt geen zinnige conclusie te trekken.”

Universiteit Utrecht

Terug naar Utrecht. Onderzoeker Van Huis legt de beelden voor aan twee collega’s van het EM-centrum van de Universiteit Utrecht, Chris Schneijdenberg en Hans Meeldijk. Zij komen al snel met een ‘betrekkelijk eenvoudige verklaring’ voor het aantreffen van de metalen: “Waarschijnlijk hebben deze onderzoekers gebruikgemaakt van een samplehouder van roestvrij staal in plaats van aluminium.” Wetenschappers monteren het sample altijd op een platte cilinder, een ‘stub’. Die is meestal gemaakt van aluminium. Daardoor zie je als achtergrondsignaal vervolgens een piek bij de aanduiding ‘Al’.

Maar die aluminium-piek is niet zichtbaar, merken UU-onderzoekers Schneijdenberg en Meeldijk op. “In plaats daarvan wel zijn er wel pieken van Fe en Cr.”

ijzer coronavaccins

Op sommige beelden van de Duitse onderzoekers lijkt duidelijk íets te zien, maar ook daarvoor hebben de SEM-experts een verklaring.

“Roestvrij staal – vooral ijzer en koolstof – bevat ook chroom en vanwege de doordringdiepte van de elektronenbundel meet je die stoffen dan als achtergrondsignaal”, aldus Van Huis. Daarmee is ook verklaard waarom de piekjes juíst te zien zijn in de beschadigde regionen, want daar “dringen de elektronen dieper in het blokje en komt er dus meer signaal terug”, voegt Willemse toe. “Het signaal komt dus niet van het sample”, aldus Van Huis.

Radiostilte

OverNu heeft meerdere keren geprobeerd om een reactie te krijgen van de Duitse wetenschappers, maar kreeg nul op het rekest. Ondertussen besteedt de gehele Duitse pers, weliswaar kritisch maar niet echt inhoudelijk analyserend, aandacht aan de zaak en tiert de theorie ook welig op Nederlandse fora, blogs en sociale media.

“Slecht onderzoek, maar er bestaan prima technieken waarmee het wél uit te sluiten is”, aldus Willemse. Hij oppert atomaire-absorptiespectrometrie. Van Huis benadrukt dat de resultaten ‘door andere wetenschappers herhaald en de uitkomsten bevestigd moeten worden’, al wil hij niet expliciet oproepen tot vervolgonderzoek omdat de Duitsers hun werk ‘hoogstwaarschijnlijk foutief’ hebben gedaan. “Tegelijkertijd zou het natuurlijk wel nuttig zijn als iemand controleert – met een normale samplehouder – dat er geen metalen zoals Fe en Cr in hoge concentratie in het sample aanwezig zijn.”

Schrijf je in op onze nieuwsbrief voor meer onderzoek en analyse. Vraag, reactie of tip? Mail naar info@overnu.nl t.a.v. Jannes van Roermund. Foto’s in het artikel: CDC, Pathologie Konferenz.

Over de auteur

Jannes van Roermund

Jannes van Roermund is journalist. Hij werkte als correspondent Midden- en Oost-Europa vanuit Warschau en publiceerde o.a. in het Reformatorisch Dagblad, VICE, de Volkskrant, Vrij Nederland en Follow The Money en woont inmiddels weer in Nederland, waar hij als redacteur bij De Telegraaf werkt en mede-oprichter is van OverNu.