Tot op de dag van vandaag roept het RIVM alle Nederlanders van 12 jaar en ouder op voor een herhaalprik. Waarom kinderen inenten tegen een ziekte waar hun immuunsysteem prima tegen opgewassen is? De stilte in de medische wereld en de media rond deze cruciale vraag is oorverdovend. Ouders en kinderen hebben recht op alle beschikbare informatie en zorgvuldige communicatie rond de huidige stand van zaken, ook wat betreft risico-batenanalyses. Dit gaat nota bene over de gezondheid van kinderen.
Inleiding
In tegenstelling tot de meeste andere Noord-Europese landen noemt minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ernst Kuipers het ‘verstandig’ kinderen vanaf 12 jaar te vaccineren tegen Covid-19. [1] Een aanvechtbaar standpunt op basis van ongefundeerde claims. Dat Nederlandse gezondheidsautoriteiten tot op de dag van vandaag kinderen vanaf 12 jaar oproepen een herhaalprik te halen is bedenkelijk. [2] Dit gaat over de gezondheid van kinderen. Ouders hebben er recht op juist en volledig geïnformeerd te worden en moeten kunnen vertrouwen op gezondheidsautoriteiten.
Achtergrond
Ouders zouden alles doen om hun kind te beschermen. Maar de tiener op een zomerse dag een paraplu geven gaat zelfs voor helikopterouders te ver. Waarom een medische interventie aanbevelen voor kinderen van wie het immuunsysteem goed raad weet met Covid-19, vooral in een situatie waarin bijna alle kinderen de infectie al hebben gehad? [3] Volgens de eerste schattingen waren de risico’s voor kinderen bij COVID-19 al extreem laag, maar nader onderzoek wijst uit dat dit nog vele malen lager is. [4,5,6]
Met ongefundeerde claims een coronabooster voor kinderen promoten is in het beste geval geldverspilling, maar in het slechtste geval kan het leiden tot onnodige en voorspelbare – want bekende – bijwerkingen en het vertrouwen in de gezondheidsautoriteiten schaden, niet in de laatste plaats het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Minister Kuipers neemt bovendien een in sterke mate afwijkend standpunt in: het Europese CDC (ECDC) beveelt vaccinatie alleen aan voor 60-plussers en de WHO beveelt vaccinatie alleen aan voor ouderen en kwetsbaren. [7, 8]
Aanvechtbare weergave van feiten door VWS
Kuipers stelt dat het vaccineren van kinderen van 12+ tegen Covid-19 ‘de kans op ernstige ziekte verkleint‘, ‘de kans op overdracht van het virus verkleint‘ en ‘de kans op langdurige klachten lijkt te verkleinen‘. Dit is op alle fronten een aanvechtbare voorstelling van zaken. Allereerst is een dergelijke bescherming niet gedocumenteerd in trials met kinderen, vooral niet in de context van nieuwe varianten en in het huidige scenario, waar bijna alle kinderen al besmet zijn (of ze zich ervan bewust zijn of niet). Ten tweede is al meer dan een jaar bekend dat de vaccins overdracht niet voorkomen.
Ten derde is covid-19 een milde ziekte bij kinderen, adolescenten en gezonde volwassenen. De overgrote meerderheid van de kinderen herstelt volledig na infectie en ook is gebleken dat immuungecompromitteerde kinderen niet meer risico lopen. [9,10] De mRNA COVID-vaccins zijn substantieel meer reactogeen dan traditionele vaccins en gaan gepaard met een risico op myocarditis bij jonge mannen, wat een adequate risico-batenanalyse des te noodzakelijker maakt. [11, 12] Met de huidige kennis over risico’s rijst de vraag of het ministerie van VWS achterloopt met het actualiseren van relevante vakliteratuur.
Myocarditis
Meer dan een jaar geleden toonden data voor het eerst een verhoogd risico op myocarditis voor jonge mensen na vaccinatie, vooral jonge mannen. [13] Dat het risico op myocarditis bij jongens en jonge mannen geen serieuze aandacht krijgt, is zorgwekkend. [14] Volgens een Amerikaanse studie worden mRNA-boosters bijvoorbeeld geassocieerd met een netto negatief algemeen gezondheidseffect. [15] Toch lijken risicobeoordeling en risico-batenanalyses geen hoge prioriteit te hebben voor de huidige minister van Volksgezondheid.
De meeste kinderen hebben na een infectie al een robuuste natuurlijke immuniteit ontwikkeld. Om die reden hebben experts herhaaldelijk gewezen op de beschermende rol van kinderimmuniteit voor de samenleving. Al in juli 2021 stelden de Deense vaccinexperts Christine Stabell Benn en Peter Aaby de cruciale vraag: moet Covid-19 een kinderziekte of een vaccinziekte zijn? [16]
Contrast met Scandinavië
Kuipers’ aanbeveling staat ook in schril contrast met bijvoorbeeld de Scandinavische landen waar de herhaalprik alleen wordt aanbevolen voor +50-jarigen (Denemarken, en zelfs deze leeftijdsgrens staat ter discussie) of +65-jarigen (Noorwegen). Ook Zweden raadt vaccinatie niet aan voor gezonde kinderen. [17, 18, 19] Op de vraag in juni 2022 of het ‘met de kennis van nu een vergissing was om 5-11-jarige Deense kinderen tegen Covid-19 te vaccineren’, was het antwoord van de directeur-generaal van de Deense gezondheidsautoriteit Søren Søstrom ondubbelzinnig: “Ja”. [20]
Ter vergelijking: in Noorwegen wordt Covid-19 nu beschouwd als een endemische infectieziekte, die niet anders wordt behandeld dan andere circulerende infectieziekten. Bovendien is er in Noorwegen besloten dat het vanuit het oogpunt van de volksgezondheid geen zin heeft om veel geld te besteden aan preventieve maatregelen voor een infectie waartegen de meeste mensen zijn ingeënt en bijna iedereen heeft gehad. [21]
Onbeantwoorde vragen
Het geld dat wordt geïnvesteerd in een boostercampagne voor iedere Nederlander van 12 jaar en ouder kan zeker beter besteed worden. Zo heeft twee jaar coronabeleid geleid tot een diepterecord aan sportdeelname onder jongeren, en het herstel hiervan is zeer beperkt. [22] Waar is, gelet op het belang van een gezonde leefstijl, het herstelplan om jongeren weer aan het sporten te krijgen en een gezond leven te leiden? Terugkijkend op de pandemie zullen historici niet alleen kijken naar besmettingspercentages, het aantal ziekenhuisopnames en sterfgevallen, maar ook naar hoe de samenleving en gezondheidsautoriteiten kinderen hebben beschermd. Een minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zou zich daarvan terdege bewust moeten zijn.
Referenties
[1] Ernst Kuipers op Twitter (26 oktober 2022). URL: https://twitter.com/ministerVWS/status/1585199710964396032 [2] RIVM: Herhaalprik tegen corona (wijzigingsdatum 8 februari 2023). Website geraadpleegd: 12 februari. URL: https://www.rivm.nl/covid-19-vaccinatie/vragen-achtergronden/herhaalprik-tegen-corona [3] How kids’ immune systems can evade COVID | Nature, 10 december 2020. URL: https://www.nature.com/articles/d41586-020-03496-7 [4] The Infection Fatality Ratio: the Errors in the Early Estimates | Trust the Evidence. URL: https://trusttheevidence.substack.com/p/the-infection-fatality-rate-errors [5] Significantly lower infection fatality rates associated with SARS-CoV-2 Omicron (B.1.1.529) infection in children and young people: active, prospective national surveillance, January-March 2022, England. URL: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0163445323000373 [6] Alasdair Munro op Twitter (31 januari): “During the Omicron wave in England, the infection fatality rate in children was estimated to be… *One in a million* Incredibly reassuring data” URL: https://twitter.com/apsmunro/status/1620323455307743233 [7] ECDC-EMA statement on booster vaccination with Omicron adapted bivalent COVID-19 vaccines. September 6, 2022. URL: https://www.ema.europa.eu/en/news/ecdc-ema-statement-booster-vaccination-omicron-adapted-bivalent-covid-19-vaccines [8] WHO: Good practice statement on the use of second booster doses for COVID-19 vaccines. August 18, 2022 URL: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/361714/WHO-2019-nCoV-Vaccines-SAGE-Boosters-2022.1-eng.pdf [9] Shamez Ladhani op Twitter (19 december 2021). URL: https://twitter.com/ShamezLadhani/status/1472622908526710791 [10] Immunocompromised children and young people are at no increased risk of severe COVID-19 | Journal of Infection, January 2022. URL: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S016344532100548X [11] Fraiman, J., Erviti, J., Jones, M., Greenland, S., Whelan,P., Kaplan, R., Doshi, P. Serious Adverse Events of Special Interest Following mRNA Vaccination in Randomized Trials. 22 september 2022. URL: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36055877/ [12] Tracy Beth Høeg, MD, PHD op Twitter (9 november 2022): https://twitter.com/TracyBethHoeg/status/1590138304204505088 [13] Tracy Beth Høeg, MD, PHD op Twitter (2 september 2022): https://twitter.com/TracyBethHoeg/status/1565513800614195201 [14] Failing our kids: Myocarditis in young boys | Sensible Medicine. URL: https://sensiblemed.substack.com/p/failing-our-kidsmyocarditis-in-young [15] Bardosh, et al. COVID-19 Vaccine Boosters for Young Adults: A Risk-Benefit Assessment and Five Ethical Arguments against Mandates at Universities. 12 Sep 2022. URL: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4206070 [16] Should COVID-19 be a vaccine disease or a childhood disease? | The BMJ, July 18, 2021. URL: https://www.bmj.com/content/374/bmj.n1687/rr-8 [17] Denmark: Vaccination mod covid-19. URL: https://www.sst.dk/da/corona/vaccination [18] Norway: Coronavirus vaccine – information for the public. Published 23.10.2020 Updated 28.10.2022. URL: https://www.fhi.no/en/id/vaccines/coronavirus-immunization-programme/coronavirus-vaccine [19] In retrospect, we didn’t get much out of vaccinating the children, admits Brostrøm | Nyheder, June 22. URL: https://nyheder.tv2.dk/samfund/2022-06-22-set-i-bakspejlet-fik-vi-ikke-meget-ud-af-at-vaccinere-boernene-erkender-brostroem [20] The Danish COVID-19 response was characterized by extremely costly overcautiousness. And is it still | Berlingske, 31 October 2022. URL: https://www.berlingske.dk/kronikker/den-danske-covid-19-haandtering-var-praeget-af-ekstremt-omkostningsfuld [21] Sweden: Rekommendation om allmän vaccination mot covid-19 för barn 12–17 r tas bort. September 30, 2022. URL: https://www.folkhalsomyndigheten.se/nyheter-och-press/nyhetsarkiv/2022/september/rekommendation-om-allman-vaccination-mot-covid-19-for-barn-1217-ar- bag-bort/ [22] NOC/NSF. Diepterecord sportdeelname, herstel zeer beperkt. URL: https://nocnsf.nl/nieuws/2022/05/diepterecord-sportdeelname-herstel-zeer-beperkt
